Aktualności
Sposoby przyrządzania mikstur ziołowych.
Sposobów na to aby uwolnić cenne substancje lecznicze z ziół, w warunkach domowych, jest kilka. Te najczęściej wykorzystywane to wyciągi wodne (napary, odwary oraz maceraty) oraz alkoholowe (nalewki, intrakty oraz ekstrakty). O tym jaki sposób wybrać decydują właściwości chemiczne substancji zawartych w ziołach, których będziemy używać.
Warto też pamiętać o najprostszym sposobie na wykorzystanie ziół, a mianowicie przyrządzajmy surówki. Dodatek umytych i rozdrobnionych ziół do rozmaitych potraw po pierwsze usprawnia trawienie a ponadto organizm będzie sam przyswajał w procesie trawienia substancje czynne. Unikamy również strat, które są nieuniknione jeśli zioła poddajemy obróbce termicznej. Jako lek ziołowy w takiej właśnie postaci możemy potraktować liście bazylii, mięty, lubczyka, melisy, rozmarynu, estragonu, oregano, cybuchy, szczypiorek, natkę pietruszki, szałwię i wiele innych. W taki sposób możemy wykorzystywać rośliny podczas sezonu wegetacyjnego – czyli tylko wtedy, kiedy rosną. Natomiast zasuszenie ziół czy utrwalenie alkoholem pozwala cieszyć się ich dobrodziejstwem przez cały rok.
Krótka charakterystyka sposobów przyrządzania mikstur ziołowych:
- NAPAR - To jedna z najczęściej wykorzystywanych postaci ziołowej mikstury. Niewątpliwą zaletą jest łatwość przygotowania, poradzi sobie każdy – nawet kuchenny ignorant .
Jak uzyskać napar? Otóż zalewamy porcję rozdrobnionych ziół (najczęściej 1 łyżeczka lub 1 łyżka) szklanką wrzącej wody i odstawiamy na kilka/kilkanaście minut i uwaga! Zawsze przykrywamy naczynie – rzecz ogromnie ważna a zazwyczaj pomijana… Wiele substancji czynnych odparuje nam w przestrzeń, jeśli nie przykryjemy ziół, zamiast trafić do naszego organizmu. Pamiętajmy również o tym żeby zioła parzyć w naczyniach szklanych lub emaliowanych, wtedy nie zachodzą żadne niepożądane reakcje chemiczne.Raz przygotowane zioła możemy delikatnie podgrzać jeśli wystygły ale nigdy ich nie gotujemy. Napary nie są trwałą postacią leku, to znaczy , że przygotowujemy je na bieżąco. Napar wykazuje działanie maksymalnie do 24 godzin.
Średni czas zaparzania ziół to 10-15 minut, po przecedzeniu spożywamy w 2-3 porcjach dziennie. - ODWAR - Zioła zalewamy wodą w temperaturze pokojowej i powoli podgrzewamy do wrzenia, zawsze pod przykryciem. Czas gotowania to zazwyczaj ok. 5 minut, jednak w przypadku roślin, które zawierają trudno rozpuszczalne substancje proces gotowania wydłużamy do 10-15 minut. Niektóre zioła, np. skrzyp gotujemy na małym ogniu nawet 30 minut aby uwolniła się krzemionka ! Po zaleconym czasie zioła przecedzamy i nadają się do picia, okładów, przemywań, kompresów – zależy czego potrzebujemy. Odwar można przechować (w lodówce) i spożywać do następnego dnia.
- NALEWKA - Ten rodzaj ziołowej mikstury leczniczej uzyskujemy poprzez zalanie rozdrobnionych, suchych ziół alkoholem 70%. Robimy to w najczęściej w stosunku 1:5, czyli na jedną część ziół dajemy pięć części alkoholu. Teraz trzeba pozwolić aby alkohol wydobył z ziół to co dobre, zazwyczaj trwa to ok. 10-14 dni. Na taki czas nalewkę szczelnie zakręconą odstawiamy ale pamiętamy aby codziennie mocno wstrząsnąć słoikiem/butelką. Pamiętajmy, że ciemne szkło chroni zawartość przed rozkładem substancji aktywnych przez światło. Zazwyczaj dawkowanie nalewki to 30-50 kropli w kieliszku wody. Nalewki po odpowiednim rozcieńczeniem można również stosować do okładów, płukania czy przygotowania innych leków złożonych.
- INTRAKT - Uzyskujemy zalewając świeże, rozdrobnione zioła gorącym alkoholem, który unieczynnia enzymy powodujące rozkład substancji czynnych zawartych w roślinach. Dawkuje się zazwyczaj tak jak nalewki.
- EKSTRAKT - To wyciąg zagęszczony, który zazwyczaj uzyskuje się poprzez zalanie alkoholem rozdrobnionych ziół w stosunku 1:1. Dawkowanie wg zaleceń.
- WYCIĄGI OLEJOWE - Świeże, rozdrobnione zioła zalewa się olejem np. rzepakowym, słonecznikowym, i umieszcza się w łaźni wodnej – czyli naczyniu z gotującą się wodą. W ten sposób przyrządza się piękny czerwony olej z dziurawca, który znakomicie wspiera bolące stawy.
Na koniec jeszcze jedna informacja. Jeśli nie wiecie czy przygotować napar czy odwar, kierujcie się zasadą, że jeśli macie drobne, delikatne listki czy kwiaty, części nadziemne – to zazwyczaj wystarczy napar. Jeśli potrzebujecie przygotować miksturę z korzeni, owoców, grubszych łodyg, kory czy kłączy - wówczas przygotowujemy odwar. Co jeśli nasz surowiec ma to i to? Części twarde i zdrewniałe możemy gotować i zrobić odwar, odcedzamy, podgrzewamy do temperatury wrzenia, zdejmujemy z ognia i zalewamy tę pozostałą część ziół naszym odwarem. Pozostawiamy pod przykryciem do zaparzenia – czyli robimy napar za pomocą odwaru.
